رادیاتور ماشین چیست و چگونه کار می کند؟

رادیاتور یکی از قطعات موتور خودروست که وظیفه دارد احتراقی که موتور بر اساس انفجارهای پیاپی ایجاد می کند، کنترل کند و دمای قطعات را کاهش دهد.  اگر می خواهید بیشتر در مورد رادیاتور ماشین بدانید، ما در ادامه اطلاعات کامل تری را در اختیار شما قرار می دهیم.

نحوه عملکرد رادیاتور خودرو

رادیاتور ماشین بر اساس اصل انتقال از سیالی به سیال دیگر عمل می‌کند. آب رادیاتور به‌وسیله واتر پمپ به داخل مجاری موتور کشیده می‌شود. در آنجا، حرارت ناشی از انفجارهای داخلی پیشرانه را جذب می کند و سپس به سمت ترموستات می رود.

جمع شدن آب داغ پشت ترموستات باعث می‌شود تا دریچه ترموستات باز شده و آب از آنجا به سمت مجاری داخلی رادیاتور کشیده شود. بعد از اینکه آب از شبکه ‌های داخلی رادیاتور عبور کرد، حرارت آب رادیات به پره‌ها انتقال می یابد.

این پره‌ ها در معرض هوای محیط و همچنین باد ناشی از فن رادیاتور گرمای موتور را به هوا هدایت می کنند. بعد از خنک شدن نسبی، آب رادیاتور دوباره به کمک فشار ایجاد شده توسط واترپمپ به داخل موتور کشیده می ‌شود تا سیکل ادامه پیدا کند. اگر اجزای سیستم رادیاتور ماشین ایراد داشته باشد، عواقبی چون جوش آوردن خودرو و صدمه به قطعات دیگر اتفاق می افتد.

محل قرار گیری رادیاتور خودرو کجاست؟

رادیاتور داخل موتور قرار دارد که معمولا با بالازدن کاپوت می توانید رادیاتور را در قسمت جلویی پیشرانه ببینید. در واقع رادیاتوردر جایی قرار گرفته که بیشترین تماس را با هوای محیط دارد بنابراین معمولا رادیاتور خودرو در قسمت جلوی دماغه ماشین قرار می‌گیرد تا مستقیما با هوای محیط ارتباط داشته باشد.

کاربرد و اهمیت رادیاتور ماشین

در صورتی که کوچکترین اختلالاتی در کارکرد رادیاتور ماشین ایجاد شد موتور دچار ایراد و خرابی می شود. این مشکلات شامل سوختن واشر سر سیلندر و خرابی رینگ و پیستون و یاتاق زدن می شود. برای همین رادیاتور در عملکرد خودرو نقش حیاتی دارد. همین اهمیت رادیاتور ماشین را نشان می دهد.

انواع رادیاتور ماشین از نظر جنس

رادیاتورها را می‌توان با توجه به جنس مواد سازنده به چند تقسیم کرد که عبارتند از:

• رادیاتورهای فلزی

در این رادیاتورها لوله ‌های فلزی را به یکدیگر جوش می زنند.

• رادیاتورهای پلاستیکی

در رادیاتورهای پلاستیکی بخش بزرگی از روکش رادیاتور از جنس پلاستیک است و می‌توان این قسمت ها را جدا کرد.

• رادیاتورهای آلومینیومی

چنین رادیاتورهایی بازده بالایی دارد و در تولید آن‌ ها از لوله‌ های آلومینیومی استفاده شده است.

انواع رادیاتور ماشین از نظر قرارگیری لوله ها و پره ها

انواع رادیاتور ماشین از نظر قرارگیری لوله ها و پره ها معمولا دو نوع دارد:

• رادیاتور فین تیوب

پره ‌های خنک‌کننده و لوله‌ های حاوی آب به صورت عمود برهم قرار می‌گیرند و لوله‌ها از داخل پره‌ ها عبور می‌کنند.

• رادیاتور کروگیت

در این نوع از رادیاتور ماشین، پره‌ ها به شکل موج دار هستند و به جای عبور لوله ‌ها از داخل پره‌ ها ، پره ها و لوله ها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و پره‌ها به نوک فین وصل شده اند. رادیاتور کروگیت بیشتر کاربرد دارد.

اجزای رادیاتور ماشین

همان طور که گفتیم رادیاتور در کارکرد موتور اهمیت دارد. این قطعه مهم از قسمت های مختلفی ساخته شده است که شامل موارد زیر می شود

• مخزن آب

از این بخش آب سرد وارد رادیاتور می‌شود. البته بعد از باز کردن درب رادیاتور در برخی اتومبیل ها نیز می  توانید آب را به آن اضافه کنید.

• پوشش بیرونی رادیاتور

 رادیاتور را از محیط ایزوله کرده و از آن در برابر برخورد اشیا محافظت می‌کند.

• شلنگ فوقانی و تحتانی

مجموعه ‌ای از شلنگ‌ها و لوله ‌ها برای انتقال آب بین رادیاتور و موتور قرار دارند. شلنگ فوقانی آب سرد عبور می‌کند تا به رادیاتور برسد و شلنگ تحتانی نیز آب خنک‌ شده را از رادیاتور به داخل موتور انتقال می ‌دهد و آب گرم از این لوله ‌ها خارج می‌شود.

• فن یا پنکه

جهت دور کردن هوای گرم رادیاتور و همچنین خنک کردن رادیاتور داخل رادیاتور تعبیه شده است وجود فن باعث می‌شود تا آب داغ خیلی سریع‌ تر خنک شود و عملیات خنک‌سازی موتور در کوتاهترین زمان اتفاق بیفتد.

• قطعات نگه ‌دارنده

رادیاتور توسط یک سری پایه‌ های نگهدارنده که شامل پیچ ‌ها، واشرها و پایه ‌هاست که رادیاتور را در موقعیت صحیح خود ثابت نگه می دارد تا در تکان ‌های شدید ماشین صدمه‌ای به رادیاتور وارد نشود.

• ترموستات

یک نوع شیر ترموکوبل است که در مسیر حرکت آب به سمت رادیاتور نصب می شود. زمانی که دمای آب رادیاتور از یک محدوده بیشتر شود، شیر ترموستات باز می‌شود و آب داغ از موتور وارد رادیاتور می شود. بعد از خنک شدن موتور و آب رادیاتور، مجددا دریچه ترموستات بسته می‌شود.

• واترپمپ (پمپ آب)

باعث حرکت آب داخل لوله ها به سمت رادیاتور می شود و فشار لازم را برای حرکت آب داخل رادیاتور را به درون موتور فراهم می کند.

• تسمه پروانه

برخی از خودروها به جز فن به پروانه مکانیکی جهت خنک سازی موتور مجهز شده اند. این پروانه به‌ وسیله یک پولی و تسمه پروانه نیروی خود را از موتور دریافت می‌کند. با روشن شدن موتور پروانه نیز می‌چرخد و پیشرانه را خنک می‌کند. این سیستم در ایران در خودروهای پیکان و پژو آردی و… وجود دارد.

• درب رادیاتور

این درب جهت چک کردن میزان مایع داخل رادیاتور و همچنین اضافه کردن محلول آب و ضد یخ، یا خروج گازهای اضافی از داخل رادیاتور مورد استفاده قرار می‌گیرد

عمر مفید رادیاتور ماشین

رادیاتور خودرو حدود ۵ تا ۶ سال به راحتی کار می‌کند. اگر به خوبی از رادیاتور خودرو خود نگهداری کنید حداقل ۸ تا ۱۰ سال نیز عمر خواهد کرد. البته نباید در اثر ضربه یا تصادف شدید صدمه دیده باشد.

چه زمانی رادیاتور خودرو را بررسی کنیم؟

بهتر است که رادیاتور ماشین را هر ماه چک کنید تا در صورت مشاهده علائم خرابی هرچه سریع تر مشکل را رفع کنید. اگر موتور خودرو بیش از حد داغ می‌شود، نشتی مایع خنک‌کننده مشاهده می‌کنید یا بخاری ماشین خوب گرم نمی‌کند، باید رادیاتور را از نظر نشتی، کثیفی و سایر مشکلات بررسی کنید. برای بررسی دقیق‌تر رادیاتور، بهتر است به یک مکانیک مراجعه کنید.

روش های نگهداری از رادیاتور ماشین

برای اینکه بتوانید تا مدت ها از رادیاتور ماشین خود به خوبی نگهداری کنید لازم است که چند نکته را مدنظر داشته باشید:

همیشه به میزان ۵۰-۵۰، یا ۴۰ درصد ضد یخ و ۶۰ درصد آب در رادیاتور استفاده کنید.

هر دو سال یا سه سال رادیاتور را باز کنید و آن را به خوبی شستشو دهید تا هر گونه گرفتگی داخل مجاری رادیاتور برطرف شده و رادیاتور ماشین تان را مثل روز اول شود.

دلیل استفاده از ضد یخ یا ضد جوش در رادیاتور خودرو چیست ؟

ضد یخ و ضد جوش در واقع یک مایع هستند که هر دو وظیفه را انجام می‌دهند. این مایع در زمستان، از یخ زدن آب رادیاتور و ترکیدن رادیاتور جلوگیری می‌کند و در تابستان نیز از بالا رفتن بیش از حد دمای آب و جوش آوردن موتور جلوگیری می‌کند. به همین دلیل، وجود این مایع در رادیاتور خودرو در تمام فصول سال ضروری است.

چه زمانی رادیاتور خودرو باید تعویض شود ؟

رادیاتور خودرو در اثر عواملی مانند سوراخ شدن، رسوب گرفتگی، کندگی بدنه، شکستگی یا خوابیدن پره‌ها، کارایی خود را از دست می‌دهد و باید تعویض شود.

علت سوراخ شدن رادیاتور ماشین

عواملی که باعث سوراخ شدن رادیاتور می شوند شامل موارد زیر می شود

• عدم وجود آب در موتور
• فشار بالای آب در داخل رادیاتور
• عوامل شیمیایی
• خراشیدگی و ضربه
• سختی بالای آب
• داغ شدن موتور در اثر چرخه حرارت نامتعادل

تست سلامت درب رادیاتور

برای اینکه بتوانید سلامت درب رادیاتور خود را تست کنید لازم است که یا با استفاده از فشارسنج یا به روش چشمی عمل کنید. اگر درزگیرهای رادیاتور خراب شده باشد، یا این درب رادیاتور به درستی روی محل خود نصب نمی‌شود، درب به تعویض نیاز دارد

. چون اگر درب رادیاتور ایراد داشته باشد منحر به داغ شدن موتور متورم شدن شلنگ ها می شوند همین امر صدای فیس داخل رادیاتورها را تولید می کند. برای مطمئن شدن از سلامت درب رادیاتور به تعمیرکار مراجعه کنید و برای تعویض درب رادیاتورها اقدامات لازم را انجام دهید.

آشنایی با رادیاتور خودرو توسط مرکز تصادفی

در این مقاله توضیحاتی درباره رادیاتور ماشین دادیم. خرابی رادیاتور می‌تواند منجر به داغ شدن بیش از حد موتور و آسیب‌های جدی به آن شود. بنابراین، توجه به علائم خرابی رادیاتور مانند بالا رفتن دمای موتور، نشتی آب، و کم شدن مایع خنک‌کننده اهمیت بالایی دارد. ، در صورت مشاهده هر یک از این علائم بهتر است به مکانیک و تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.

مرکز تصادفی بهترین مرکز خرید ماشین تصادفی در تهران است و می تواند شما را در خرید خودرو تصافی کمک کند.