آیا برای شما هم پیش آمده که در حین رانندگی متوجه شوید، فرمان خودرو می لرزد؟ با توجه به این که فرمان، وسیله کنترل ماشین است، باید این موضوع را جدی بگیرید و هر چه سریع تر به علت اتفاق، پی برده و آن را برطرف کنید. در ادامه به بررسی مهم ترین و جامع ترین دلایل مشکل لرزش فرمان خودرو در حالت های مختلف می پردازیم.
شناسایی مهم ترین عوامل لرزش فرمان خودرو
علت لرزش فرمان خودرو در شرایط مختلف، متفاوت است؛ این مشکل در سرعت بالا، پایین و سایر وضعیت‌ها می تواند علائم متفاوتی داشته باشد.
در ادامه به توضیح هر یک از این علائم در شرایط مختلف می پردازیم:
12 علت لرزش فرمان در سرعت پایین
فرمان خودرو به چرخ ها متصل است؛ چرخ ها و فرمان نیز به برق ماشین، ترمز، سیستم تعلیق متصل هستند؛ بنابراین بروز مشکل در هر یک از این بخش ها می تواند، باید جدی گرفته شود.
لرزش فرمان خودرو در سرعت های پایین، دلایل مختلفی دارد که مهم ترین آنها اختلال در عملکرد چرخ‌هاست. این موضوع نیز از جنبه های گوناگونی قابل بررسی می باشد که در ادامه به آنها می پردازیم.
1. تراز نبودن چرخ ها
تراز نبودن چرخ ها، علاوه بر احتمال پارگی لاستیک، ممکن است، موجب لرزیدن فرمان خودرو در سرعت پایین گردد؛ بنابراین بررسی منظم لاستیک‌های اتومبیل و تنظیم چرخ ها ضروری است؛ به خصوص اگر از خودرو به طور مداوم استفاده شود.
2. عدم تعادل چرخ ها
اگر چرخ های اتومبیل متقارن نباشند و تعادل آنها به هم بخورد، احتمال لرزیدن فرمان و دشوار شدن کنترل خودرو برای راننده وجود دارد. این مشکل، ممکن است، در سرعت های مختلف بروز کند. برای پیشگیری از چنین اتفاقی، در هنگام خرید چرخ برای خودرو دقت کنید که هر چهار چرخ از یک سایز و برند باشند.
3. خمیدگی لاستیک
اگر پس از وارد آمدن ضربه به خودرو، مشاهده کردید که فرمان آن می لرزد، به احتمال زیاد چرخ ماشین، خم شده، درایو چرخان یا اکسل شکسته است. در این شرایط باید برای تعمیر و تعویض چرخ ها اقدام کنید، تا بتوانید، کنترل خودرو را به دست بگیرید.
4. خوردگی لاستیک
یکی از مواردی که باید برای پیشگیری از برهم خوردن تعادل و تقارن چرخ های خودرو انجام دهید، چک کردن آنها از نظر خوردگی لاستیک است. به خصوص چرخ های جلوی اتومبیل که معمولاً زودتر دچار خوردگی می شوند.
5. فشار ناهموار بر روی لاستیک‌ها
هر نوع لاستیک خودرو، تحمل فشار باد مشخصی دارد. بدیهی است که لاستیک های ضعیف تر، قادر به تحمل فشار کمتری خواهند بود. از طرفی معمولاً لاستیک های عقب، دیرتر دچار ساییدگی می شوند؛ در نتیجه ممکن است، تعادل ماشین به هم بریزد و فرمان شروع به لرزیدن کند؛ در چنین شرایطی تعویض لاستیک‌ها می تواند، مشکل را حل کند؛ اما سوای از این دارندگان خودرو باید دقت نمایند که لاستیک‌های قوی‌تر با تحمل فشار مناسب را خریداری کنند.
6. مشکل بلبرینگ چرخ ها
ایراد پیدا کردن بلبرینگ‌ها عامل دیگری است که می‌تواند، موجب لرزیدن فرمان شود. اگر این اتفاق همراه با صدای بلبرینگ چرخ ها باشد، باید هر چه سریع تر برای تعمیر آنها اقدام کنید.
7. ایراد پیدا کردن میل ها
منظور میل های داخلی و خارجی است که چرخ ها را نگه می دارند. اگر با گذشت زمان این میل ها دچار فرسایش شوند، تعادل چرخ ها به هم می خورد و شاهد لرزش فرمان خواهیم بود.
8. لرزش فرمان خودرو به دلیل اختلال در فنر تعلیق
سیستم تعلیق خودرو، دارای فنرهایی است که ضربات وارد شده از جاده به ماشین را خنثی می کنند. حال اگر این فنرها ضعیف شوند، عملکرد عادی خود را از دست می دهند. در چین شرایطی، شاهد سر و صدای غیرعادی اتومبیل می باشید؛ همچنین هدایت خودرو دشوار می شود؛ فرمان می لرزد و احتمالاً در برخورد با هر دست انداز، صدای کوبش ماشین به گوشتان می رسد. در هنگام مواجهه با چنین مشکلی، بهترین کار تعویض فنرهاست.
9. پیشرانه آسیب دیده
محور محرکه یا پیشرانه خودرو، وظیفه انتقال نیرو از چرخ ها به موتور را بر عهده دارد. اگر این قطعه، خراب شود، تعادل خودرو بر هم خورده و شاهد لرزش فرمان خواهیم بود.
10. لرزش فرمان خودرو بر اثر ضربه خوردن شاسی
در صورتی که شاسی خودرو ضربه ببیند، تنظیمات اولیه آن به هم خورده، در موارد زیادی، سیستم فرمان و جلوبندی اتومبیل، ایراد پیدا می کند.
11. تنظیم زاویه فرمان
گاهی اوقات علت لرزش خودرو، بسیار ساده است و به سادگی نیز حل می گردد؛ به عنوان مثال ممکن است، پیچ فرمان، شل شده باشد. این ایراد با یک آچار کشی یا تنظیم فرمان، برطرف خواهد شد.
12. آسیب در پلوس
پلوس، وظیفه انتقال نیرو به چرخ ها و محورها را بر عهده دارد و در صورتی که آسیب ببیند، لرزش فرمان به خصوص در سرعت های پایین را در پی دارد. دنده عوض کردن با وجود پلوس آسیب دیده، بسیار دشوار است. احتمال دارد که با چرخاندن فرمان، چرخی که پلوس آن ایراد پیدا کرده، نچرخد؛ در نتیجه خودرو متوقف می‌شود.
شایان ذکر است که در سرعت های بالا، احتمال دارد، صدای خرابی پلوس شنیده نشود؛ اما بی تردید مشکل بر جای خود باقی است و با کم کردن سرعت می توانید، صدای نابجای خودرو را شنید. در چنین شرایطی باید به تعمیرکار ماهر مراجعه و پلوس را تعویض کرد.
از عوامل دیگر لرزش فرمان در سرعت پایین می توان به ایراد در موتور خودرو، یاتاقان و ایراد در صفحه کلاچ خودرو باشد. بعد از مشاهده هر یک از این علائم بهتر است به خودرو خود را توسط یک تعمیرکار مجرب تعمیر کنید.
علت لرزش فرمان خودرو در حالت حرکت مستقیم
اگر در حال حرکت مستقیم، فرمان اتومبیل می لرزد، اما در صورت چرخاندن به چپ یا راست، مشکل حل می‌گردد، به احتمال قریب به یقین، سیبک سیستم تعلیق خودرو ایراد دارد. این قطعه را باید تعویض کرد، تا لرزش فرمان متوقف شود.
علت لرزش فرمان در حالت درجا
مواقعی پیش می آید که شما استارت زده و اتومبیل را روشن می کنید؛ اما قبل از این که خودرو شروع به حرت کند، یعنی در حالت ایستاده و درجا، فرمان می لرزد. لرزش فرمان در این وضعیت نیز دلایل مختلفی دارد که مهم ترین آنها عبارتند از:
- لرزش بیش از حد موتور خودرو
- نامتعادل بودن چرخ ها
- ساییدگی لاستیک ها
- تراز نبودن فرمان
- خرابی و تاب داشتن دیسک ترمز
- خرابی یاتاقان ها
ناگفته نماند، اگر در زمان شروع حرکت، شاهد لرزش فرمان و تکان های غیر عادی خودرو می باشید، احتمال دارد، ایراد از صفحه کلاچ اتومبیل باشد. به خصوص اگر فنر صفحه کلاچ دچار شکستگی شود، فرمان ماشین در آغاز حرکت، می لرزد.
علت لرزش فرمان اتومبیل در هنگام ترمز گرفتن
نیروی ترمز باید به صورت مساوی بین چرخ های اتومبیل تقسیم شود، تا تعادل آنها حفظ گردد. حال اگر ترمز ایراد داشته باشد، احتمال وارد آمدن فشار بیشتر به یکی از چرخ ها وجود دارد. نتیجه این اتفاق لرزش فرمان در زمان ترمز گرفتن است. مشکل ترمز که باعث لرزیدن فرمان می شود، ممکن است، ناشی از شکستگی روتور ترمز یا کالیپر ترمز باشد.
علت لرزش فرمان هنگام دور زدن
بعضی وقت ها شاهد لرزش فرمان در هنگام چرخاندن فرمان برای دور زدن می باشیم. علت لگد زدن فرمان یا لرزش آن در این وضعیت، مشکل پیدا کردن سیستم هیدرولیک خودرو است. این مشکل معمولاً با هواگیری سیستم هیدرولیک حل می‌گردد.
علت لرزش فرمان در سرعت 80 تا 100
گاهی اوقات فرمان خودرو در سرعت پایین هیچ مشکلی ندارد؛ اما صدای ضعیفی شنیده می شود که چندان حائز اهمیت به نظر نمی رسد؛ اما زمانی که سرعت از 80 بالاتر می رود، لرزش فرمان را مشاهده می کنیم. در این صورت به احتمال زیاد، بلبرینگ چرخ ها مشکل دارد و همان طور که پیشتر توضیح دادیم، باید آنها را تعویض کرد.
سایر علت‌های لرزش فرمان در سرعت بالاتر از 80 عبارتند از:
- عدم بالانس بودن چرخ ها
- خرابی میل تعادل خودرو
- خرابی میل فرمان
- شل بودن پیچ چرخ ها
علت لرزش فرمان در سرعت 100 به بالا
دلیل لرزش فرمان در سرعت های بالای 100 نیز تا حد زیادی مشابه سرعت های پایین تر است. در این حالت اگر بلبرینگ های چرخ ایراد نداشته باشند، باید مشکل را در بالانس نبودن چرخ ها، شل بودن پیچ های لاستیک، عدم تعادل میل های خودرو، شل یا سفت بودن پیچ های فرمان و مشکلات جلوبندی جستجو کرد.
اقدامات پیشگیرانه: جلوگیری از لرزش در مراحل اولیه!
عبارت مشهور پیشگیری بهتر از درمان است، تنها به سلامت بدن انسان مربوط نشده و جلوگیری از خرابی وسایل نقلیه را نیز در بر می گیرد. در اینجا چند راهکار مهم برای پیشگیری از لرزش فرمان خودرو را بیان می‌کنیم:
نگهداری از لاستیک ها
به طور کلی سالم بودن لاستیک ها، تأثیر زیادی بر کیفیت رانندگی دارد و توصیه می شود، برای نگهداری از آنها به موارد زیر توجه کنید:
- بعد از هر 8000 تا 11000 کیلومتر رانندگی، جای لاستیک ها را با هم عوض کنید. با انجام این کار، سایش یا آج های ناهموار احتمالی سطح لاستیک ها به صورت یکنواخت پخش می شوند و تعادل چرخ‌ها حفظ می گردد.
- هر 6 یا 12 ماه یکبار (یا هر زمان که شاهد لرزش مداوم فرمان بودید) لاستیک های خودرو را بالانس کنید.
- تنظیم فشار لاستیک‌ها، مسئله مهمی است که توجه به آن برای پیشگیری از لرزش فرمان، ضروری می‌باشد؛ چرا که کم بودن باد لاستیک‌ها، احتمال سایش ناهموار آنها را در پی دارد؛ از طرفی لاستیک‌های پر باد نیز مستعد آسیب هستند. برای تنظیم صحیح لاستیک سرد و گرم، حتماً از دفترچه راهنمای خودرو کمک بگیرید؛ همچنین توصیه می شود، از یک گیج مطمئن برای باد کردن منظم آنها استفاده کنید.
عدم عبور از چاله ها و ناهمواری های جاده
توصیه می کنیم که در هنگام رانندگی، بخشی از تمرکز خود را به ناهمواری های احتمالی جاده اختصاص دهید و حتی الامکان از روی چاله‌ها و ناهمواری‌ها عبور نکنید؛ همچنین در صورتی که چاره ای جز عبور از ناهمواری ندارید، قبل از عبور از روی آن، سرعت خود را کاهش دهید. در ضمن بعد برخورد با چنین وضعیتی حتماً لاستیک های خودرو را بررسی کنید.
رانندگی با احتیاط
رانندگی پرشتاب، ترمز شدید و پیچ های تیز از جمله عواملی هستند که به سیستم تعلیق و چرخ های خودرو آسیب می زنند؛ نتیجه این قبیل آسیب ها، لرزیدن فرمان ماشین است؛ از این رو توجه به موارد زیر ضروری به نظر می رسد:
- پدال گاز را فشار ندهید؛ به تدریج و به آرامی، سرعت را زیاد کنید.
- با توجه به ترافیک، به تدریج ترمز بگیرید.
- در پیچ ها و هنگام دوربرگردان، به آرامی بپیچید.
تعمیر لرزش فرمان خودرو
تعمیر لرزش فرمان خودرو باید با توجه به نوع مشکل و علت ایجاد آن انجام گیرد. با توجه به دلایلی که بیان شد، مهم ترین راهکارهای تعمیر لرزش فرمان را می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:
رفع مشکلات لاستیک ها
پیشتر توضیحاتی درباره بالانس و تنظیم فشار لاستیک ارائه دادیم. گاهی اوقات نیز مشکل، جدی است و باید لاستیک ها را تعمیر یا تعویض کرد.
تعمیرات سیستم تعلیق و فرمان
در صورتی که لاستیک‌های خودرو، ایراد ندارند و فرمان می لرزد، به احتمال قریب به یقین، مشکل از سیستم تعلیق و فرمان است. برای رسیدگی به این مسئله، موارد زیر را در نظر بگیرید:
تعویض قطعات فرسوده: با گذر زمان و بر اثر استفاده از اتومبیل، قطعاتی مانند اتصالات توپی، میله‌های تعادل، بوش های بازوی کنترل و سایر قطعات سیستم تعلیق و فرمان، دچار فرسایش می شوند. فرسودگی این قطعات، شلی فرمان و لرزش آن را دری پی دارد. بدیهی است که تعویض قطعات فرسوده یا پاره، ایراد را برطرف می کند.
بررسی و تنظیم چرخ ها: عدم تنظیم بودن زاویه چرخ ها، یکی از دلایل لرزش فرمان خودرو به شمار می‌رود؛ چرا که نامتوازن بودن سیستم تعلیق، باعث سایش ناهموار لاستیک‌ها می گردد. واضح است که با تنظیم چرخ‌ها می توان مشکل را حل کرد.
تعمیر اتصالات شل: شلی یا فرسودگی اتصالات سیستم فرمان، باعث می شود که فرمان خودرو به خصوص در سرعت های بالا به صورت ناخواسته باز شود و بلرزد؛ برای پیشگیری و رفع چنین مشکلی باید شلی اتصالات را برطرف نمود.
بررسی دلیل لرزش فرمان خودرو توسط مرکز تصادفی
در این مطلب به علل متفاوت لرزش فرمان خودرو پرداختیم. بهتر است هر از چندگاهی سیستم داخلی خودرو خود را چک کنید تا در صورت بروز هرگونه مشکل سریع تر آن را رفع کرده یا با کمک یک تعمیرکار آن را تعمیر کنید. همچنین میتوانید از مرکز تصادفی که از بهترین مراکز برای خرید فروش ماشین تصادفی است هم کمک دریافت کنید.
